trAvis - MANAGER
Edit File: sections.html.tr.utf8
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?> <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr"><head> <meta content="text/html; charset=UTF-8" http-equiv="Content-Type" /> <!-- XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX This file is generated from xml source: DO NOT EDIT XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX --> <title>Yapılandırma Bölümleri - Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.4</title> <link href="./style/css/manual.css" rel="stylesheet" media="all" type="text/css" title="Main stylesheet" /> <link href="./style/css/manual-loose-100pc.css" rel="alternate stylesheet" media="all" type="text/css" title="No Sidebar - Default font size" /> <link href="./style/css/manual-print.css" rel="stylesheet" media="print" type="text/css" /><link rel="stylesheet" type="text/css" href="./style/css/prettify.css" /> <script src="./style/scripts/prettify.min.js" type="text/javascript"> </script> <link href="./images/favicon.ico" rel="shortcut icon" /></head> <body id="manual-page"><div id="page-header"> <p class="menu"><a href="./mod/">Modüller</a> | <a href="./mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="./glossary.html">Terimler</a> | <a href="./sitemap.html">Site Haritası</a></p> <p class="apache">Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.4</p> <img alt="" src="./images/feather.png" /></div> <div class="up"><a href="./"><img title="<-" alt="<-" src="./images/left.gif" /></a></div> <div id="path"> <a href="http://www.apache.org/">Apache</a> > <a href="http://httpd.apache.org/">HTTP Sunucusu</a> > <a href="http://httpd.apache.org/docs/">Belgeleme</a> > <a href="./">Sürüm 2.4</a></div><div id="page-content"><div id="preamble"><h1>Yapılandırma Bölümleri</h1> <div class="toplang"> <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="./en/sections.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> | <a href="./fr/sections.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français"> fr </a> | <a href="./ja/sections.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese"> ja </a> | <a href="./ko/sections.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> | <a href="./tr/sections.html" title="Türkçe"> tr </a></p> </div> <p><a href="configuring.html">Yapılandırma dosyaları</a>ndaki yönergeler sunucunun tamamına uygulanacağı gibi sadece belli dizinler, dosyalar, konaklar veya URL’lere uygulanmakla sınırlanabilir. Bu belgede, yapılandırma bölümü taşıyıcılarınının veya <code>.htaccess</code> dosyalarının, yapılandırma dosyalarındaki diğer yönergelerin etki alanlarını değiştirtirmek için nasıl kullanılacağı açıklanmıştır.</p> </div> <div id="quickview"><a href="https://www.apache.org/foundation/contributing.html" class="badge"><img src="https://www.apache.org/images/SupportApache-small.png" alt="Support Apache!" /></a><ul id="toc"><li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#types">Yapılandırma Bölümü Taşıyıcılarının Türleri</a></li> <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#file-and-web">Dosya Sistemi, Site Alanı ve Mantıksal İfadeler</a></li> <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#virtualhost">Sanal Konaklar</a></li> <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#proxy">Vekil</a></li> <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#whatwhere">Hangi Yönergelere İzin Veriliyor?</a></li> <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#merging">Bölümler Nasıl Katıştırılır?</a></li> </ul><h3>Ayrıca bakınız:</h3><ul class="seealso"><li><a href="#comments_section">Yorumlar</a></li></ul></div> <div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> <div class="section"> <h2><a name="types" id="types">Yapılandırma Bölümü Taşıyıcılarının Türleri</a></h2> <table class="related"><tr><th>İlgili Modüller</th><th>İlgili Yönergeler</th></tr><tr><td><ul><li><code class="module"><a href="./mod/core.html">core</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_version.html">mod_version</a></code></li><li><code class="module"><a href="./mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a></code></li></ul></td><td><ul><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#directorymatch"><DirectoryMatch></a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#files"><Files></a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#filesmatch"><FilesMatch></a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#if"><If></a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifdefine"><IfDefine></a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifmodule"><IfModule></a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_version.html#ifversion"><IfVersion></a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#location"><Location></a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#locationmatch"><LocationMatch></a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_md.html#mdomainsetsection"><MDomainSet></a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxy"><Proxy></a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxymatch"><ProxyMatch></a></code></li><li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#virtualhost"><VirtualHost></a></code></li></ul></td></tr></table> <p>İki temel taşıyıcı türü vardır. Taşıyıcıların çoğu her istek için değerlendirmeye alınır. Taşıyıcılardaki yönergeler ise sadece bu taşıyıcılarla eşleşen istekler için uygulanır. Diğer yandan, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifdefine"><IfDefine></a></code>, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifmodule"><IfModule></a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/mod_version.html#ifversion"><IfVersion></a></code> taşıyıcıları sadece sunucu başlatılırken veya yeniden başlatılırken değerlendirmeye alınır. Başlatma sırasında gerektirdikleri koşullar sağlanıyorsa içerdikleri yönergeler tüm isteklere uygulanır. Aksi takdirde, içerdikleri yönergeler yok sayılır.</p> <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifdefine"><IfDefine></a></code> yönergesi sadece <code class="program"><a href="./programs/httpd.html">httpd</a></code> komut satırında uygun parametreler tanımlanmışsa uygulanabilecek yönergeleri içerir. Örneğin, aşağıdaki yapılandırma ile tüm isteklerin diğer siteye yönlendirilebilmesi sadece sunucu <code>httpd -DClosedForNow</code> komut satırı ile başlatıldığı takdirde mümkün olur:</p> <pre class="prettyprint lang-config"><IfDefine ClosedForNow> Redirect "/" "http://otherserver.example.com/" </IfDefine></pre> <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifmodule"><IfModule></a></code> yönergesi sadece belli bir modülün sunucuda kullanılabilir durumda olması halinde uygulanabilecek yönergeleri içerir. Modülün ya sunucuyla birlikte durağan olarak derlenmiş olması ya da devingen olarak derlenmiş ve yapılandırma dosyasında yönergeden önce o modüle ilişkin bir <code class="directive"><a href="./mod/mod_so.html#loadmodule">LoadModule</a></code> satırının bulunması gerekir. Bu yönergeyi sadece belli bir modülün varlığının veya yokluğunun yapılandırma dosyanızın çalışmasını etkilememesini istediğiniz durumlarda kullanmalısınız. Eksik modüllerle ilgili hata iletilerini engellediğinden, taşıyıcı içine, her zaman çalışması istenen yönergeler konulmamalıdır.</p> <p>Aşağıdaki örnekte, <code class="directive"><a href="./mod/mod_mime_magic.html#mimemagicfile">MimeMagicFile</a></code> yönergesi sadece <code class="module"><a href="./mod/mod_mime_magic.html">mod_mime_magic</a></code> modülü mevcutsa uygulanacaktır.</p> <pre class="prettyprint lang-config"><IfModule mod_mime_magic.c> MimeMagicFile "conf/magic" </IfModule></pre> <p><code class="directive"><a href="./mod/mod_version.html#ifversion"><IfVersion></a></code> yönergesi sunucunun belli bir sürümünün çalıştırılması halinde uygulanabilecek yönergeleri içerebilmesi dışında <code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifdefine"><IfDefine></a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifmodule"><IfModule></a></code> yönergeleri gibidir. <code class="module"><a href="./mod/mod_version.html">mod_version</a></code> modülü farklı httpd sürümleri ve farklı yapılandırmalarla büyük ağlarda çalışmayı mümkün kılmak veya sürüm denemeleri yapabilmek amacıyla tasarlanmıştır.</p> <pre class="prettyprint lang-config"><IfVersion >= 2.4> # burası sadece 2.4.0 veya daha üstü sürümlerde # iş görür. </IfVersion></pre> <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifdefine"><IfDefine></a></code>, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#ifmodule"><IfModule></a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/mod_version.html#ifversion"><IfVersion></a></code> yönergelerinin önüne "!" konularak olumsuz koşullar için uygulanabilir. Ayrıca, bu bölümler daha karmaşık sınırlamalar elde etmek amacıyla bir diğerinin içinde kullanılabilirler.</p> </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> <div class="section"> <h2><a name="file-and-web" id="file-and-web">Dosya Sistemi, Site Alanı ve Mantıksal İfadeler</a></h2> <p>En sık kullanılan yapılandırma bölümü taşıyıcıları dosya sistemindeki veya site alanındaki belli yerlerin yapılandırmalarını değiştirmekte kullanılanlardır. Öncelikle, bu ikisi arasındaki farkları bilmek önemlidir. Dosya sistemi disklerinizin işletim sistemi tarafından size gösterilen halidir. Örneğin, öntanımlı kurulumda Apache httpd, Unix sistemlerinde <code>/usr/local/apache2</code> altındayken Windows sistemlerinde <code>"c:/Program Files/Apache Group/Apache2"</code> altındadır. (Bilgi: Windows için bile, Apache httpd yapılandırma dosyalarında dosya yolu belirtilirken tersbölü değil normal bölü karakterleri kullanılır.) Site alanı ise sunucu tarafından istemciye sunulan dizin ağacıdır. Yani, site alanı içindeki <code>/dir/</code> dizini, Apache httpd’nin Unix üzerinde dosya sistemine öntanımlı olarak kurulduğu yer göz önüne alınarak, dosya sistemindeki <code>/usr/local/apache2/htdocs/dir/</code> dizinine karşılıktır. Site sayfaları veritabanlarından veya başka yerlerden devingen olarak üretilebildiğinden site alanlarının doğrudan dosya sistemine eşlenmesi gerekli değildir.</p> <h3><a name="filesystem" id="filesystem">Dosya Sistemi Taşıyıcıları</a></h3> <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files"><Files></a></code> taşıyıcıları, <a class="glossarylink" href="./glossary.html#regex" title="sözlüğe bakınız">düzenli ifade</a> karşılıkları ile beraber, yönergeleri dosya sisteminin parçalarına uygularlar. Bir <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> bölümü içindeki yönergeler belli bir dosya sistemi dizinine ve onun alt dizinlerine uygulanır. Aynı etki <a href="howto/htaccess.html">.htaccess dosyaları</a> kullanılarak da sağlanabilir. Örneğin aşağıdaki yapılandırmada, <code>/var/web/dir1</code> dizini ve alt dizinlerinde dizin içeriğinin listelenmesi etkin kılınmaktadır.</p> <pre class="prettyprint lang-config"><Directory "/var/web/dir1"> Options +Indexes </Directory></pre> <p>Bir <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files"><Files></a></code> bölümü içindeki yönergeler, hangi dizinde bulunduğuna bakılmaksızın ismi belirtilen dosyalara uygulanır. Örneğin, aşağıdaki yapılandırma yönergeleri yapılandırma dosyasının ana bölümüne yerleştirildiği takdirde <code>gizli.html</code> isimli dosyalara nerede bulunursa bulunsun erişime izin vermeyecektir.</p> <pre class="prettyprint lang-config"><Files "gizli.html"> Require all denied </Files></pre> <p>Dosya sisteminin belli bir yerindeki belli dosyalarla ilgili yaptırımlar için <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files"><Files></a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> bölümleri birlikte kullanılabilir. Örneğin, aşağıdaki yapılandırma <code>/var/web/dir1/gizli.html</code>, <code>/var/web/dir1/subdir2/gizli.html</code>, <code>/var/web/dir1/subdir3/gizli.html</code> ve <code>/var/web/dir1/</code> altında bulunabilecek diğer tüm <code>gizli.html</code> dosyalarına erişimi yasaklar.</p> <pre class="prettyprint lang-config"><Directory "/var/web/dir1"><br /> <Files "gizli.html"><br /> Require all denied </Files><br /> </Directory></pre> <h3><a name="webspace" id="webspace">Site Alanı Taşıyıcıları</a></h3> <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#location"><Location></a></code> yönergesi ve yönergenin <a class="glossarylink" href="./glossary.html#regex" title="sözlüğe bakınız">düzenli ifade</a> karşılığı site alanındaki içerik için yapılandırmayı değiştirir. Örneğin aşağıdaki yapılandırma, <code>/gizli</code> ile başlayan URL yollarına erişimi engeller. Özellikle, <code>http://siteniz.mesela.dom/gizli</code>, <code>http://siteniz.mesela.dom/gizli123</code> ve <code>http://siteniz.mesela.dom/gizli/dir/dosya.html</code> istekleri yanında <code>/gizli</code> ile başlayan diğer isteklere de uygulanır.</p> <pre class="prettyprint lang-config"><LocationMatch "^/gizli"> Require all denied </LocationMatch></pre> <p>Dosya sistemi ile etkileşime girmeyen herşey için <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location"><Location></a></code> yönergesi gerekir. Aşağıdaki örnekte, belli bir URL’nin <code class="module"><a href="./mod/mod_status.html">mod_status</a></code> modülü tarafından sağlanan bir dahili Apache eylemcisine nasıl eşlenebileceği gösterilmiştir. Bu örnek için dosya sisteminde <code>server-status</code> adında bir dosya veya dizin bulunması gerekli değildir.</p> <pre class="prettyprint lang-config"><Location "/server-status"> SetHandler server-status </Location></pre> <h3><a name="overlapping-webspace" id="overlapping-webspace">Site Alanında Çakışma</a></h3> <p>Belli bölümler ve yönergeler değerlendirilirken çakışan iki URL bir URL olarak dikkate alınır. <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location"><Location></a></code> yönergesi için bu şöyle olurdu:</p> <pre class="prettyprint lang-config"><Location "/foo"> </Location> <Location "/foo/bar"> </Location></pre> <p>Diğer yandan <code class="directive"><a href="./mod/mod_alias.html#takma adlar"><Takma adlar></a></code> tam tersi eşlenir:</p> <pre class="prettyprint lang-config">Alias "/foo/bar" "/srv/www/uncommon/bar" Alias "/foo" "/srv/www/common/foo"</pre> <p>Aynısı <code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxypass">ProxyPass</a></code> yönergeleri için de geçerlidir:</p> <pre class="prettyprint lang-config">ProxyPass "/special-area" "http://special.example.com" smax=5 max=10 ProxyPass "/" "balancer://mycluster/" stickysession=JSESSIONID|jsessionid nofailover=On</pre> <h3><a name="wildcards" id="wildcards">Dosya Adı Şablonları ve Düzenli İfadeler</a></h3> <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code>, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files"><Files></a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location"><Location></a></code> yönergelerinde, Standart C kütüphanesindeki <code>fnmatch</code> işlevindeki gibi kabuk tarzı dosya ismi kalıpları kullanılabilir. "*" karakteri herhangi bir karakter dizisi ile eşleşirken "?" karakteri tek tek karakterlerle ve "[<em>seq</em>]" kalıbı ise <em>seq</em> içindeki her karakterle eşleşir. "/" karakteri her hangi bir kalıp karakteri ile eşleşmez; açıkça belirtilmesi gerekir.</p> <p>Daha esnek bir eşleşmenin gerekli olduğu durumlar için her taşıyıcının bir düzenli ifade karşılığı vardır. <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directorymatch"><DirectoryMatch></a></code>, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#filesmatch"><FilesMatch></a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/core.html#locationmatch"><LocationMatch></a></code> yönergelerinde gerekli eşleşmeleri seçmek için perl uyumlu <a class="glossarylink" href="./glossary.html#regex" title="sözlüğe bakınız">düzenli ifadelerin</a> kullanımına izin verilir. Ayrıca, yönergelerin uygulanışının düzenli ifade bölümleri kullanılarak nasıl değiştirileceğini öğrenmek için, aşağıda, yapılandırmanın katıştırılmasıyla ilgili bölüme de bakınız.</p> <p>Tüm kullanıcı dizinlerine ilişkin yapılandırmayı değiştirmek için dosya ismi kalıpları şöyle kullanılabilirdi:</p> <pre class="prettyprint lang-config"><Directory "/home/*/public_html"> Options Indexes </Directory></pre> <p>Düzenli ifade bölümleri kullanarak çeşitli türlerdeki resim dosyalarına erişimi bir defada yasaklayabiliriz:</p> <pre class="prettyprint lang-config"><FilesMatch "\.(?i:gif|jpe?g|png)$"> Require all denied </FilesMatch></pre> <p><strong>İsimli gruplar ve geriye başvurular</strong> içeren düzenli ifadeler ortama eklenirken ilgili isimler büyük harfli yapılır. Böylece, URL'lere ve dosya yolları elemanlarına <a href="expr.html">ifadelerin içinden</a> ve <code class="module"><a href="./mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code> gibi modüllerden başvurmak mümkün olur.</p> <pre class="prettyprint lang-config"><DirectoryMatch "^/var/www/combined/(?<SITENAME>[^/]+)"> Require ldap-group "cn=%{env:MATCH_SITENAME},ou=combined,o=Example" </DirectoryMatch></pre> <h3><a name="expressions" id="expressions">Mantıksal İfadeler</a></h3> <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#if"><If></a></code> yönergesi bir mantıksal ifade olarak belirtilebilen bir kurala bağlı olarak yapılandırmayı değiştirebilir. Örneğin, aşağıdaki yapılandırmada, <code>HTTP Referer</code> başlığı "http://www.example.com/" ile başlamıyorsa erişimi yasaklar.</p> <pre class="prettyprint lang-config"><If "!(%{HTTP_REFERER} -strmatch 'http://www.example.com/*')"> Require all denied </If></pre> <h3><a name="whichwhen" id="whichwhen">Ne, Ne Zaman Kullanılır?</a></h3> <p>Dosya sistemi taşıyıcıları ile site alanı taşıyıcıları arasında seçim yapmak aslında oldukça kolaydır. Dosya sisteminde bulunan nesnelere uygulanacak yönergeler için daima <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> veya <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files"><Files></a></code> kullanılır. Dosya sisteminde bulunmayan nesnelere (bir sayfanın bir veritabanı tarafından üretilmesi gibi) uygulanacak yönergeler için ise <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location"><Location></a></code> kullanılır.</p> <p>Dosya sistemindeki nesnelere erişimi kısıtlarken asla <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location"><Location></a></code> kullanmamak önemlidir. Bunun sebebi farklı site alanı konumlarının (URL’ler) aynı dosya sistemi konumuna eşlenebilmesi dolayısıyla kısıtlamalarınızın etrafından dolaşılabilmesine izin vermesidir. Örneğin, aşağıdaki yapılandırmayı ele alalım:</p> <pre class="prettyprint lang-config"><Location "/dir/"> Require all denied </Location></pre> <p><code>http://siteniz.mesela.dom/dir/</code> için bir istek yapılmışsa bu doğru çalışacaktır. Fakat dosya sistemi harf büyüklüğüne duyarsızsa ne olacak? Kısıtlamanız, istek <code>http://siteniz.mesela.dom/DIR/</code> şeklinde yapılarak kolayca geçersiz kılınabilir. Halbuki <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> yönergesi isteğin nasıl yapıldığına bakılmaksızın bu konumdan sunulan her türlü içeriğe uygulanacaktı. (Dosya sistemi bağlarıyla bu da aşılabilir. Sembolik bağlar kullanılarak aynı dizin dosya sisteminin bir çok yerine yerleştirilebilir. <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> yönergesi dosya yolunu sıfırlamaksızın sembolik bağları izleyecektir. Bu bakımdan, en yüksek seviyede güvenlik için uygun <code class="directive"><a href="./mod/core.html#options">Options</a></code> yönergesi ile sembolik bağların izlenmesi devredışı bırakılabilir.)</p> <p>Belki de siz sırf harf büyüklüğüne duyarlı bir dosya sistemi kullanıyorsunuz diye böyle uygulamalara ihtiyacınız olmadığını düşünüyor olabilirsiniz, fakat aynı site alanını çok sayıda dosya sistemi konumuna eşleyecek daha bir sürü yol bulunduğunu unutmayınız. Bu bakımdan dosya sisteminde yapacağınız kısıtlamalarda daima dosya sistemi taşıyıcılarını kullanmalısınız. Bununla birlikte bu kuralın da bir istisnası vardır. Yapılandırma kısıtlamalarının bir <code><Location "/"></code> bölümü içine koyulması, bu bölüme konan yönergelerin etki alanının belli bir URL ile sınırlı olmaması nedeniyle mükemmelen güvenlidir.</p> <h3><a name="nesting" id="nesting">Bölüm iç içeliği</a></h3> <p>Bazı bölüm türleri başka bölüm türlerinin içinde olabilir. Bir yandan, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files"><Files></a></code> bölümü <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> bölümünün içinde bulunabilirken diğer yandan bir <code class="directive"><a href="./mod/core.html#if"><If></a></code> bölümü <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code>, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location"><Location></a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files"><Files></a></code> bölümlerinde bulunabilir fakat başka bir <code class="directive"><a href="./mod/core.html#if"><If></a></code> bölümünün içinde bulunamaz. Bu bölümlerin düzenli ifadeli türevleri de benzer tarzda davranır.</p> <p>İç içe bölümler, aynı türdeki iç içe olmayan bölümlerin sonrasına yerleştirilir.</p> </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> <div class="section"> <h2><a name="virtualhost" id="virtualhost">Sanal Konaklar</a></h2> <p><code class="directive"><a href="./mod/core.html#virtualhost"><VirtualHost></a></code> taşıyıcısının içinde belli bir konağa uygulanan yönergeler bulunur. Aynı makinede çok sayıda konağı farklı yapılandırmalarla sunuyorsanız bu taşıyıcı çok işinize yarar. Daha fazla bilgi için <a href="vhosts/">Sanal Konak Belgeleri</a> bölümüne bakınız.</p> </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> <div class="section"> <h2><a name="proxy" id="proxy">Vekil</a></h2> <p><code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxy"><Proxy></a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxymatch"><ProxyMatch></a></code> taşıyıcıları, sadece belli bir URL ile eşleşen <code class="module"><a href="./mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a></code> vekil sunucusu üzerinden erişilen sitelere uygulanan yapılandırma yönergelerini bulundururlar. Örneğin aşağıdaki yapılandırma <code>example.com</code> sitesine erişim için vekil sunucunun sadece ağdaki bazı kullanıcılar tarafından kullanılabilmesini sağlayacaktır.</p> <pre class="prettyprint lang-config"><Proxy "http://www.example.com/*"> Require host bizimki.example.com </Proxy></pre> </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> <div class="section"> <h2><a name="whatwhere" id="whatwhere">Hangi Yönergelere İzin Veriliyor?</a></h2> <p>Hangi yönergelere hangi yapılandırma bölümlerinde izin verildiğini öğrenmek için yönerge <a href="mod/directive-dict.html#Context">bağlamına</a> bakınız. <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> bölümlerinde izin verilen herşeye sözdizimsel olarak ayrıca <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directorymatch"><DirectoryMatch></a></code>, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files"><Files></a></code>, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#filesmatch"><FilesMatch></a></code>, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location"><Location></a></code>, <code class="directive"><a href="./mod/core.html#locationmatch"><LocationMatch></a></code>, <code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxy"><Proxy></a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxymatch"><ProxyMatch></a></code> bölümlerinde de izin verilir. Yine de bazı istisnai durumlar mevcuttur:</p> <ul> <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#allowoverride">AllowOverride</a></code> yönergesi sadece <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> bölümlerinde çalışır.</li> <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#options">Options</a></code> yönergesinin <code>FollowSymLinks</code> ve <code>SymLinksIfOwnerMatch</code> seçenekleri sadece <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> bölümlerinde veya <code>.htaccess</code> dosyalarında çalışır.</li> <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#options">Options</a></code> yönergesi <code class="directive"><a href="./mod/core.html#files"><Files></a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/core.html#filesmatch"><FilesMatch></a></code> bölümlerinde kullanılamaz.</li> </ul> </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> <div class="section"> <h2><a name="merging" id="merging">Bölümler Nasıl Katıştırılır?</a></h2> <p>Yapılandırma bölümleri belli bir sıra ile uygulanır. Yapılandırma yönergelerinin yorumlanışı üzerinde önemli etkilere sahip olabilmesi nedeniyle neyin ne zaman çalıştığını anlamak çok önemlidir.</p> <p>Yapılandırma bölümlerinin katıştırılma sırası şöyledir:</p> <ol> <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> (düzenli ifadeler hariç) ve <code>.htaccess</code> aynı anda işleme sokulur (<code>.htaccess</code> ile eğer izin verilmişse <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> içindeki bazı yönergeler geçersiz kılınabileceği için).</li> <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#directorymatch"><DirectoryMatch></a></code> (ve <code><Directory "~"></code>).</li> <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#files"><Files></a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/core.html#filesmatch"><FilesMatch></a></code> aynı anda işleme sokulur.</li> <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#location"><Location></a></code> ve <code class="directive"><a href="./mod/core.html#locationmatch"><LocationMatch></a></code> aynı anda işleme sokulur.</li> <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#if"><If></a></code> bölümleri, önceki bağlamlardan herhangi birinin içine alınmış olsalar bile. </li> </ol> <p>Bazı önemli durumlar:</p> <ul> <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> bölümündekiler hariç, her grup, yapılandırma dosyasında bulundukları sıraya göre işleme sokulurlar. Örneğin, 4. grupta <em>/foo/bar</em> için yapılan bir istek <code><Location "/foo/bar"></code> ve <code><Location "/foo"></code> bölümleriyle de eşleşir ve bunlar yapılandırma dosyalarında bulundukları sıraya göre değerlendirilir.</li> <li>Yukarıda 1. grup olan <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> bölümü en kısa dizin elemanından en uzun dizin elemanına doğru işleme sokulur. Yani, örneğin, <code><Directory "/var/web/dir"></code> bölümü <code><Directory "/var/web/dir/subdir"></code> bölümünden önce işleme sokulacaktır.</li> <li>Eğer aynı dizin için birden fazla <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> bölümü varsa bunlar yapılandırma dosyasında bulundukları sıraya göre işleme sokulurlar.</li> <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#include">Include</a></code> yönergeleri ile yapılandırmaya dahil edilen dosyaların içerikleri <code class="directive"><a href="./mod/core.html#include">Include</a></code> yönergesinin bulunduğu yere konulduktan sonra işleme sokulurlar.</li> <li><code class="directive"><a href="./mod/core.html#virtualhost"><VirtualHost></a></code> bölümlerinin içindeki bölümler, sanal konak tanımı dışındaki karşılıklarından <em>sonra</em> uygulanırlar. Bu yöntemle ana sunucu yapılandırmasındaki tanımlar geçersiz kılınabilir</li> <li>İstek <code class="module"><a href="./mod/mod_proxy.html">mod_proxy</a></code> tarafından sunulduğu takdirde, <code class="directive"><a href="./mod/mod_proxy.html#proxy"><Proxy></a></code> taşıyıcısı işlem sırasında <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> taşıyıcısının yerini alır.</li> <li>katıştırma düzeni üzerindeki etkisi nedeniyle, ilgili yapılandırma yönergelerini <code class="directive"><a href="./mod/core.html#if"><If></a></code>'in içinde ve dışında karıştırırken dikkatli olunmalıdır. Doğrudan <code class="directive"><a href="./mod/core.html#else"><Else></a></code> kullanımının yardımı olabilir.</li> <li><code>.htaccess</code> içinde <code class="directive"><a href="./mod/core.html#if"><If></a></code> kullanıldığında, üst dizindeki sarmalanmış yönergeler, alt dizinde sarmalanmamış yönergelerden <em>sonra</em> birleştirilir.</li> </ul> <div class="note"><h3>Bazı Teknik Bilgiler</h3> Aslında, isim dönüşüm aşamasından (<code>Aliases</code> ve <code>DocumentRoots</code>, URL’leri dosya isimlerine eşlemek için kullanılırken) hemen önce uygulanan bir <code><Location></code>/<code><LocationMatch></code> dizisi vardır. Bu dizinin sonuçları isim dönüşüm aşaması tamamlandıktan sonra tamamen elden çıkarılır. </div> <h3><a name="relationship-module-configuration" id="relationship-module-configuration">Modüllerle yapılandırma bölümleri arasındaki ilişki</a></h3> <p>Yapılandırma bölümlerini okurken örneğin <code class="module"><a href="./mod/mod_rewrite.html">mod_rewrite</a></code> gibi belli modüllerin yönergelerinin bu bölümlere nasıl katılacağı ve ne zaman nasıl işleneceği gibi sorular sıkça aklımızdan geçer. Bunun belli bir yanıtı yoktur ve biraz temel bilgi gerektirir. Her httpd modülü yapılandırmasını kendi yönetir ve httpd.conf içindeki yönergelerinin her biri belli bir bağlamdaki bir yapılandırmayı belirtir. httpd bir komutu okunduğu sırada çalıştırmaz.</p> <p>Çalışma anında, httpd çekirdeği geçerli isteğe hangilerinin uygulanacağını belirlemek için yukarıda açıklanan sırada tanımlı yapılandırma bölümlerini tekrar tekrar okur. Eşleşen ilk bölümün bu istek için geçerli yapılandırmayı içerdiği varsayılır. Eğer alt bölümlerden biri de eşleşmişse bu bölümlerde yönergeleri bulunan her modüle yapılandırmasını iki bölüm arasında katıştırma şansı verilir. Sonuç üçüncü bir yapılandırma olup işlem bütün yapılandırma bölümleri değerlendirilene kadar sürer.</p> <p>Yukarıdaki adımların ardından HTTP isteğiyle ilgili "asıl" işlem başlar: her modül ondan istenen görevleri gerçekleştirme şansına sahip olur. Nasıl davranacaklarını belirlemek için kendilerinin katıştırılmış son yapılandırmalarını http çekirdeğinden alabilirler.</p> <p>Sürecin tamamı bir örnekle görselleştirilebilir. Aşağıdaki örnekte belli bir HTTP başlığını ayarlamak için <code class="module"><a href="./mod/mod_headers.html">mod_headers</a></code> modülünün <code class="directive"><a href="./mod/mod_headers.html#header">Header</a></code> yönergesi kullanılmıştır. <code>/example/index.html</code> isteği için httpd <code>CustomHeaderName</code> başlığına hangi değeri atayacaktır? </p> <pre class="prettyprint lang-config"><Directory "/"> Header set CustomHeaderName bir <FilesMatch ".*"> Header set CustomHeaderName yedi </FilesMatch> </Directory> <Directory "/example"> Header set CustomHeaderName iki </Directory></pre> <ul> <li><code class="directive">Directory</code> "/" eşleşir ve ilk yapılandırma olarak <code>CustomHeaderName</code> başlığı <code>bir</code> değeriyle oluşturulur.</li> <li><code class="directive">Directory</code> "/example" eşleşir ve <code class="module"><a href="./mod/mod_headers.html">mod_headers</a></code> modülünün koduna göre bir katıştırma durumundan yeni değer eskiyi geçersiz kılacağından yeni bir yapılandırma ile <code>CustomHeaderName</code> başlığının değeri <code>iki</code> yapılır.</li> <li><code class="directive">FilesMatch</code> ".*" eşleşir ve başka bir katıştırma fırsatı doğar: <code>CustomHeaderName</code> başlığının değeri <code>yedi</code> yapılır.</li> <li>Neticede HHP isteğinin sonraki adımlarında <code class="module"><a href="./mod/mod_headers.html">mod_headers</a></code> çağrılıp <code>yedi</code> değeri atanmış <code>CustomHeaderName</code> başlığını işleme sokması istenecektir. <code class="module"><a href="./mod/mod_headers.html">mod_headers</a></code> normalde işini yapmak için bu yapılandırmayı kullanacaktır. Fakat bundan, bir yönergenin gerekli olmaması veya kullanımdan kaldırılması ve benzeri nedenlerle yapılandırmada iptal edilmesi gibi daha karmaşık bir eylemi bir modülün gerçekleştiremeyeceği anlamı çıkarılmamalıdır.</li> </ul> <p><code class="directive">Directory</code> ile aynı katıştırma sırasından dolayı bu durum .htaccess için de geçerlidir. Burada anlaşılması gereken husus, <code class="directive">Directory</code> ve <code class="directive">FilesMatch</code> gibi yapılandırma bölümlerinin <code class="directive"><a href="./mod/mod_headers.html#header">Header</a></code> veya <code class="directive"><a href="./mod/mod_rewrite.html#rewriterule">RewriteRule</a></code> gibi modüle özgü yönergelerle karşılaştırılmamasıdır, çünkü bunlar farklı seviyelerde işlem görür. </p> <h3><a name="merge-examples" id="merge-examples">Bazı Örnekler</a></h3> <p>Aşağıdaki yapay örnekte katıştırma sırası gösterilmiştir. Hepsinin aynı isteğe uygulandığı varsayımıyla, bu örnekteki yönergeler A > B > C > D > E sırasıyla uygulanacaktır.</p> <pre class="prettyprint lang-config"><Location "/"> E </Location> <Files "f.html"> D </Files> <VirtualHost *> <Directory "/a/b"> B </Directory> </VirtualHost> <DirectoryMatch "^.*b$"> C </DirectoryMatch> <Directory "/a/b"> A </Directory></pre> <p>Daha somut bir örnek olarak aşağıdakini ele alalım. <code class="directive"><a href="./mod/core.html#directory"><Directory></a></code> bölümlerindeki erişim sınırlamaları ne olursa olsun <code class="directive"><a href="./mod/core.html#location"><Location></a></code> bölümü son olarak değerlendirmeye alınacak ve sunucuya sınırsız erişim verecektir. Başka bir deyişle, katıştırma sırası önemlidir, bu nedenle dikkatli olmalısınız!</p> <pre class="prettyprint lang-config"><Location "/"> Require all granted </Location> # Alooo! Bu <Directory> bölümünün hiçbir hükmü yok. <Directory "/"> <RequireAll> Require all granted Require not host kkadam.example.com </RequireAll> </Directory></pre> </div></div> <div class="bottomlang"> <p><span>Mevcut Diller: </span><a href="./en/sections.html" hreflang="en" rel="alternate" title="English"> en </a> | <a href="./fr/sections.html" hreflang="fr" rel="alternate" title="Français"> fr </a> | <a href="./ja/sections.html" hreflang="ja" rel="alternate" title="Japanese"> ja </a> | <a href="./ko/sections.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> | <a href="./tr/sections.html" title="Türkçe"> tr </a></p> </div><div class="top"><a href="#page-header"><img src="./images/up.gif" alt="top" /></a></div><div class="section"><h2><a id="comments_section" name="comments_section">Yorumlar</a></h2><div class="warning"><strong>Notice:</strong><br />This is not a Q&A section. Comments placed here should be pointed towards suggestions on improving the documentation or server, and may be removed by our moderators if they are either implemented or considered invalid/off-topic. Questions on how to manage the Apache HTTP Server should be directed at either our IRC channel, #httpd, on Libera.chat, or sent to our <a href="https://httpd.apache.org/lists.html">mailing lists</a>.</div> <script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!-- var comments_shortname = 'httpd'; var comments_identifier = 'http://httpd.apache.org/docs/2.4/sections.html'; (function(w, d) { if (w.location.hostname.toLowerCase() == "httpd.apache.org") { d.write('<div id="comments_thread"><\/div>'); var s = d.createElement('script'); s.type = 'text/javascript'; s.async = true; s.src = 'https://comments.apache.org/show_comments.lua?site=' + comments_shortname + '&page=' + comments_identifier; (d.getElementsByTagName('head')[0] || d.getElementsByTagName('body')[0]).appendChild(s); } else { d.write('<div id="comments_thread">Comments are disabled for this page at the moment.<\/div>'); } })(window, document); //--><!]]></script></div><div id="footer"> <p class="apache">Copyright 2024 The Apache Software Foundation.<br /><a href="http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0">Apache License, Version 2.0</a> altında lisanslıdır.</p> <p class="menu"><a href="./mod/">Modüller</a> | <a href="./mod/directives.html">Yönergeler</a> | <a href="http://wiki.apache.org/httpd/FAQ">SSS</a> | <a href="./glossary.html">Terimler</a> | <a href="./sitemap.html">Site Haritası</a></p></div><script type="text/javascript"><!--//--><![CDATA[//><!-- if (typeof(prettyPrint) !== 'undefined') { prettyPrint(); } //--><!]]></script> </body></html>